Hoe gaat jouw pensioen eruit zien?

Pensioen bestaat nog niet zo lang

Pensioen is eigenlijk nog maar iets van de laatste 100 jaar en het is volop in ontwikkeling. Nog niet zo heel lang geleden werden we zelfs nog niet oud genoeg om met pensioen te kunnen gaan. Pensioen was ook iets alleen voor de mannen. Wij vrouwen werkten thuis en deden het huishouden. Dit stopte nooit, dus voor vrouwen was pensioen het moment dat de man thuis kwam te zitten en zich met het huishouden ging bemoeien. In het beste geval werden de taken verdeeld en omdat de kinderen het huis uit waren kreeg de vrouw, zodra de man met pensioen ging, ook meer vrije tijd om te besteden.

Niet voor ons maar voor het bedrijf

Zoals jullie weten, houdt pensioen mij wel bezig en Tanja Hester heeft hierover een boek geschreven Work Optional: Retire Early the Non-Penny-Pinching-Way. Ik heb het boek niet gelezen, maar wel een gedeelte over wat pensioen volgens haar nu eigenlijk is. Pensioen is ontstaan toen er minder werk was, om er voor te zorgen dat ouderen plek gingen maken voor de jongeren op de arbeidsmarkt. Het is dus niet ontstaan voor ons welzijn, maar voor het welzijn van het bedrijf en de maatschappij. De leeftijd 65 jaar is later economisch gekozen voor het betaalbaar maken van de AOW, maar dit had een willekeurige andere leeftijd kunnen zijn.

Definitie pensioen

Sociologist Robert S. Weiss onderkent 3 verschillende manieren om naar pensioen te kijken:

• Economisch, het feit dat je niet meer hoeft te werken voor je geld.
• Psychologisch, zoals je er zelf tegen aan kijkt.
• Sociologisch, zoals de maatschappij naar pensioen kijkt.

Tanja geeft aan in haar boek dat de derde optie de meeste aandacht krijgt. Op dit moment ziet de maatschappij pensioen als volledig stoppen met werken. Je bent ergens in de 60 en je verdient geen cent meer. Je bent geen onderdeel meer van de werkende massa, je doet niet meer mee. De meeste tijd breng je door op de golfbaan of achter de geraniums. Pensioen is op deze manier niet iets waar je als jongere enthousiast van wordt. Economisch en misschien zelf psychologisch ben ik met pensioen, maar sociologisch gezien wil ik er nog niet bij horen.

Het oude beeld loslaten

De afgelopen jaren zie je ook dat de leeftijd enorm schommelt. Niet lang geleden ging je als zestiger al met pensioen en als het nu aan de maatschappij ligt blijven we zeker doorwerken tot ons 67^ste. Een beweging van maatschappelijk naar economisch gedreven, maar de vraag is wel of de bedrijven je nog willen. Je kan je pensioenleeftijd en invulling door anderen laten bepalen, maar volgens Tanja is het ook mogelijk om zelf je eigen pensioen te creëren. Laat het rare idee los dat als je met pensioen bent je thuis moet gaan zitten en geen geld meer mag verdienen. Voor het plannen van je pensioen is het zorgen voor niet-leeftijdgebonden inkomen belangrijk. Zorg voor passief inkomen en bepaal zelf hoelang en hoeveel je werkt. Een financieel plan hiervoor opstellen is handig.

Niet meer één soort pensioen

Tanja onderkent 3 verschillende categorieën van pensioen:

• Volledig vervroegde uittreding: je bent financieel onafhankelijk.
• Semi-pensionering, af en toe nog moeten werken: je hebt financiële zekerheid.
• Loopbaanonderbrekingen (sabbatical): je bent financieel flexibel.

Belangrijk is dat je voor jezelf bepaalt hoe je wilt dat je leven eruit ziet. Voor eerder stoppen, tijdelijk stoppen of minder werken kan je kiezen en dit betekent niet dat je ieder dubbeltje moet omkeren. Het gaat uiteindelijk om het leven van je beste leven. Dat betekent dat je geniet van je leven tijdens het sparen, maar ook als je je doel bereikt. Pensioen is een integraal onderdeel van het leven zoals jij dat graag wilt leven. Tanja heeft groot gelijk, laat dit niet door anderen bepalen. Hoogste tijd voor pensioen 2.0.