Inkomensongelijkheid

Vorig week maandag heb ik gekeken naar het tv-programma Radar Extra van Antoinette Hertsenberg met als onderwerp ‘Lenen, Lenen, Betalen, Betalen’. Het programma ging over de consequenties van het hebben van schulden en dan voornamelijk hypotheekschulden. Nederland is wereldkampioen met betrekking tot het hebben van de hoogste hypotheekschuld en dat zorgt ervoor dat we als land economisch niet stabiel zijn.

Het hebben van een hoge schuldenlast zorgt er namelijk voor dat je extra gevoelig bent voor schommelingen. Als er even iets tegenzit kan je het, als je veel schulden hebt, niet makkelijk opvangen. Hiervoor moet je gelijk bijsturen en dat betekent direct minder consumeren. Dit geldt voor het land in zijn geheel, maar ook voor ieder huishouden apart. Het hebben van schulden op zich hoeft geen probleem te zijn, als je maar voldoende mogelijkheden achter de hand hebt om tijdelijke inkomensachteruitgang op te kunnen vangen.

Het is als land dus belangrijk om het economisch goed te blijven doen. De afgelopen jaren is er geprobeerd om de economie te stimuleren door de rente te verlagen. De rente is nu zo laag, dat daar geen mogelijkheden meer zijn. Op zich groeit de economie weer wat, maar het is de vraag of de crisis hiermee voorbij is. En wat kan er nog gedaan worden als er zich weer een crisis aandient? Lastige materie die je wel aan het denken zet.

Wat mij vooral aansprak in de uitzending is dat er gesproken werd over twee soorten inkomen. Arno Boot, hoogleraar financiële markten aan de Universiteit van Amsterdam, gaf aan dat er inkomen is uit arbeid en inkomen uit vermogen. Het inkomen uit arbeid is voor een groot deel nodig voor de vaste lasten, terwijl het inkomen van het vrije vermogen geïnvesteerd kan worden om ook weer voor je aan de slag te gaan. Geld dat voor jou werkt, daar kan je niet tegenaan werken. Het niet hebben van inkomen vanuit vermogen gaat ervoor zorgen dat de inkomensongelijkheid alleen maar groter wordt. Een waar pleidooi voor iedereen om vermogen op te gaan bouwen dat voor je gaat werken.

Het opbouwen van vermogen is voor veel mensen mogelijk, gewoon minder uitgeven. Dit geld kan je gebruiken om te investeren in bijvoorbeeld aandelen, maar je kan het ook in je huis investeren. In de uitzending gaf Antoinette Hertsenberg aan om te beginnen met het aflossen van je aflossingsvrije hypotheek. Dit om de kans dat je huis onderwater komt en/of dat je aan het eind van je looptijd met een restschuld blijft zitten af te laten nemen. Door af te lossen gaan je maandelijkse lasten naar beneden. Dit verschil in maandelijkse lasten kan je weer gebruiken om extra af te lossen. Hierdoor zet je de werking van geld maakt geld, net als bij het opbouwen van vermogen, ook bij het aflossen in.

Wij zijn voor het goede gevoel ook gestart met het aflossen van onze hypotheek. De buffer die we achter de hand hadden “mocht het ooit nodig zijn” om de hypotheek af te lossen, kan beter gebruikt worden voor het daadwerkelijk aflossen. Het stond op een spaarrekening en leverde dus niet veel geld op. Onze kosten gaan nu meer naar beneden dan dat we daadwerkelijk aan inkomsten uit vermogen missen. De financiële vrijheid komt hierdoor meer in zicht.

Wat de consequenties zijn als we met z’n allen hard aan de slag gaan om de inkomensongelijkheid te verminderen weet ik niet. Het hiervoor minder consumeren heeft gevolgen voor de economische groei. Een stabielere economie door een lagere schuldenlast kan nooit kwaad. Wat dit macro-economisch echt allemaal voor gevolgen heeft is volgens mij lastig te voorspellen. Maar iets dat voor ieder huishouden op zichzelf goed is, kan toch nooit slecht zijn voor een land als geheel?